نقد شناسی کتاب یا مقاله

,

نقد شناسی کتاب یا مقاله

در جهان امروز، مهمترين روش براي انتقال يافته هاي علمي در همة رشته هاي دانشگاهي نگارش مقاله است.اين نوشته كسي را مقاله نويس بار نمي آورد اما ميتواند ابزار كار يك مقاله نويس باشد و او را در مراحل نگارش مقاله ياري كند؛ به ويژه در زمينه چگونگي عرضة مقاله ها به مجلات و شيوه مستندسازي.

نقد از زمره روش های مؤثر برای سنجش کیفیت متن و مشخص کردن نقاط قوت و ضعف اثر است. با بهره گیری از این امکان سودمند می توان فقره های اطلاعاتی را پالایش کرد. نقد در چارچوبی تحلیلی مطرح می شود که این قالب مدون میتواند در ارتباط با زمینه های مختلف موضوعی به نقش آگاه سازی خود بپردازد و راهکاری اثربخش برای سنجش درستی اثر است. نگارش نقد علمی یکی از فعالیت های روشمندی است که در عرصه فعالیت عالمانه جایگاهی ممتاز و معتبر دارد. انواع روش های انتقادی به منظور تحلیل متون مورد استفاده قرار می گیرد و هر یک از ناقدان بر مبنای توانایی و دانش خویش از روشی متناسب با نوع متن و حوزۀ مطالعاتی آن، بهره می برند. انواع نقد بر اساس نوع استفاده، رو شهای به ‌کارگیری، جایگاه متن، حوزۀ مورد مطالعه، کاربرد و هدف ناقد متفاو ت هستند. این طبقه بندی ها بر مبنای کاربردهای گوناگون شکل گرفته اند و هریک حاوی شیوه ای برای نگارش تحلیلی درباره اثری خاص هستند و می توانند حاوی فواید حرفه ای و تخصصی باشند.

نقد، فرآیند اصلاح اطلاعات است. اطلاعات در صورت خدشه دارشدن صحت و درستی، اعتبار، کاربرد، تأثیر، ارزش و اثربخشی اطلاعات، ممکن است سبب خسارت و زیان های فراوانی در زندگی بشر شود. از همین روتلاش وسیعی در محیط های علمی برای سنجش و پیرایش آثار و متون علمی صورت می گیرد. درصورتیکه اطلاعات از طریق فعالیت ارزشیابی اصلاح نشود، بیم آن وجود دارد که در پاره ه ای اطلاعاتی دیگری نفوذ کند و دامنه اطلاعات نادرست یا کم درست را گسترش دهد(درودی، ۱۳۹۱ : ۳۲ ). بنابراین نقد سازوکاری برای اصلاح اطلاعات و تضمین کیفیت و درستی آن است و با حوزه های متعددی در ارتباط است. نقد باید از روشمندی در ساختار و نوشتار برخوردار باشد.

خواندن 👈:  آموزش نوشتن پروپوزال و رعایت موارد تخصصی در نگارش پایان نامه

نقد کوششی مؤثر و سازمان یافته برای افزایش شناخت مناسب و سودمند اطلاعات است. در این فرآیند، تعیین نقاط ضعف هم پایه درستی اطلاعات ارزش دارد. از همین رو باید گفت که نقد تنها اظهار کاستی های متن نیست؛ بلکه کوششی در مسیر صحت و تضمین سلامت اطلاعات است. اهمیت داشتن موضوع، سبب میشود که عنایت به متن بیشتر شود. برای بررسی و تحلیل اثربخشی متن، می توان از میزان توجه جامعۀ علمی به نقد اثر، در حکم مؤلفۀ اصلی، استفاده کرد.

اهمیت نقد برای نگارش متنی درباره نقد علمی کتاب و متون اطلاعاتی، دو محور عمده مورد توجه قرار میگیرد: ۱. عوامل مهم و تأثیرگذار در ساختار نگارش و سطوح مربوط به آن؛ ۲. عناصر مهم در تبیین محتوا و مفاهیم تخصصی متن. البته عناصر مؤثر دیگری هم در سایه این محورها و در ارتباط با ارکان دیگر می توان مطرح کرد؛ ولی همواره این دو رکن مهم در متون انتقادی در مرکز توجه قرار دارند. هر یک از این دو مورد، از اهمیت خاص خود برخوردارند و نمی توان هیچ یک را فدای دیگری کرد.

درواقع ساختار مفهومی در سایه ساختار شکلی انسجام می یابد. این دو محور اصلی را همواره در نگارش نقد باید در نظر گرفت و به شیوه مناسبی از آ نها بهره برد(درودی، ۱۳۹۱).. نقد دارای ابعاد تحلیلی است که با فرمتی منظم در موضوع های گوناگون، به آگاهی خوانندگان منجر می شود. روش نقد متکی بر عوامل اساسی است که باعث ایجاد ساختار اطلاعاتی می شود. کوشش ناقد در عمل نقد آن است که معنای نهفته در دل متن را بیابد.

هرچه سطح نوشتاری در نقد، بیشتر بر رعایت اخ الق حرفه ای استوار باشد،بیشتر از راستی و درستی ناقد حکایت میک‌ند. بسیاری از سخنان غیرواقعی یا بزر گنمایی دربارۀ ضعف ها و مشکلات متن، به ناتوانی ناقد در تحلیل مناسب و بهر ه گیری صحیح از شواهد و ساختار نوشتار بازمیگردد.

هدف نقدِ متون، تقویت اثربخشی علم است. با گسترش انتشارات، بررسی برای تعیین درستی اطلاعات از اهمیت بالاتری برخوردار می شود. نقد از اقدام های اساسی در تولید متون علمی است. این امر می تواند به ایجاد ارزش افزوده در متون بینجامد و توسعه علمی را تسریع کند. با بررسی های روشمند بهمنظور تحلیل آثار علمی، دستاوردهای ارزشمندی در جهان انتشارات به دست می آید که بر مبنای آن میتوان کاستی های متون علمی را به حداقل رساند. با این توضیح می توان گفت که نقد ابزاری برای اصلاح و تهذیب متن است.

خواندن 👈:  پروپوزال چیست؟ ساختار پروپوزال

نقد منفی، سازنده و مخرب

در یک تقسیم بندی کلی نقد به نقد منفی، نقد سازنده و نقد مخرب تقسیم می شود. نقد منفی یعنی اعلام اعتراض به چیزی، فقط با این هدف که نشان دهیم آ نچیز اشتباه، نادرست، غلط، بی معنا، مورد اعتراض یا بدنام است. این نوع نقد عموماً بر ناپذیرفتنی بودن چیزی تأکید میک‌ند. همچنین نقد منفی اغلب معادل باحمله شخصی نباشد. البته ممکن است هدف نقد منفی حمله شخصی نباشد. نقد منفی ممکن است رنجش نقدشدگان را در پی داشته باشد ؛ به طوریک‌ه فرد نقدشده احساس کند مورد هجوم قرار گرفته یا به او توهین شده است. در این صورت وی نتیجه نقد را جدی نمیگیرد یا نسبت به آن عکسالعمل سزاواری نشان نمیدهد.

در تحلیل نقد منفی می توان گفت که این نوع نقد، نوعی تعیین تکلیف برای دیگران است که به جای آ نها تصمیم گرفته م یشود که چگونه بیندیشند و فکر کنند. به تعبیر دیگر، این نوع نقد به جای تقویت فکری افراد در تحلیل و شناخت بهتر مؤلفه ها، آ نها را به سوی ضعف میکشاند. البته می توان برای این نوع نقد جنبه مثبت و سودمند نیز در نظر گرفت. شاید ذکر این نکته خالی از لطف نباشد که زمانی از لقمان حکیم پرسیدند ادب از که آموختی، گفت از بیادبان. تعبیر این سخن آن است که هر چه آنان می گفتند و میکردند، که موجب آزار خاطر لقمان بود، آن را انجام نمی داد و از راه شناخت بدیها به تحریم آ نها میپرداخت و در مقابل به فعالیت مثبت و اخلاق حسنه روی می آورد. در اینجا نیز نقد منفی میتواند محدودیت ها و کاستی های نگرشی را مشخص سازد. نتیجه آن نیز شناخت بهتر حوزه نقد و توجه به عناصر اساسی و صحیح در بررسی اندیشه هاست.

خواندن 👈:  شرایط اپلای و گرفتن پذیرش از دانشگاه‌های خارج از کشور

نقد یک روش تحلیلی برای بررسی و سنجش متن است که به توسعۀ علمی یاری می رساند. پویایی و اثربخشی از ویژگی های بارز نقد است که ضرورت دارد در فضایی سالم و با بهره گیری از روش های مدون صورت گیرد. رعایت مبانی اساسی در نقد، زمینه را برای ارائه اندیشه های برتر مهیا میک‌ند. متون انتقادی، حیطه ای از فعالیت های ارزیابان هاند که در محافل علمی و ادبی جایگاهی رفیع دارند. برای نگارش نقد علمی، پایبندی به مبانی این حوزه ضرورت دارد . ناقد میکوشد با تکیه بر شناخت خود و بهر هگیری از نگارشی روشمند، در تهذیب متن مبادرت ورزد. با افزایش حجم منابع و متون، اهمیت نقد نیز آشکار می شود؛ زیرا توجه به ارزیابی آثار، روشی سودمند در تقویت اندیشه است و سبب می شود زیربنای معرف تشناختی آدمی تقویت شود. انتقاد نسبت به آثار مکتوب و نیز آرای افراد، ایجاد تعامل افزون تر و ارتباط بیشتر متخصصان و صاح بنظران را در پی داردد؛ گاهی نیز خود به نگارش متنی جدید منجر م یشود. پویایی نقدنویسی، از عناصر مهم توسعه علم در طول تاریخ بشری است. نقد فعالیتی است که براساس آن تفسیر نوینی از اثر ارائه می شود. ناقدان با بهره گیری از توانایی های شناختی  و ادراکی ینویسند و از این مسیر نقش مؤثری در تصحیح اطلاعات علمی بر عهده دارند.

انواع رو شهای نقد برای مشخص کردن نقاط قوت و ضعف متن، به کار میرود. این رو شها از جنبه های مختلفی بررسی می شوند. ارتباط با گذشته و دنیای جدید، رابطه با سنت و نوگرایی، نگرش های اجتماعی، ابعاد ادبی و نیز تأثیری که بر مخاطب برجای می گذارند، همگی نقشی مؤثر در طبقه بندی نقد دارند. نگارش نقد همواره در چارچوب نوع و کاربرد قرار دارد؛ ب هگونه ای که هر نقدی می تواند در فضای خاص خود و در حیطۀ مورد نظر دارای بیشترین تأثیر و نفوذ باشد.

0 پاسخ

دیدگاه خود را ثبت کنید

تمایل دارید در گفتگوها شرکت کنید؟
در گفتگو ها شرکت کنید.

دیدگاهتان را بنویسید

نشانی ایمیل شما منتشر نخواهد شد. بخش‌های موردنیاز علامت‌گذاری شده‌اند *